รัสเซียเตือนสงครามใหญ่หลังยูเครนรุกลึก (3)

ถ้าไบเดนอนุมัติให้ยูเครนใช้ขีปนาวุธอำนาจทำลายสูงโจมตีรัสเซีย และปูตินโต้กลับทำลายฐานทัพ จุดยุทธศาสตร์อเมริกัน เมื่อถึงตอนนั้นสมรภูมิจะเปลี่ยนไปทันที

            บางคนให้ความสำคัญกับเรื่องถูกผิด ผู้รุกรานเป็นฝ่ายผิด แต่ในโลกแห่งความจริงทฤษฎีสัจนิยมชี้ว่าเป็นเรื่องของผลประโยชน์ ประวัติศาสตร์บรรยายกษัตริย์หรือผู้ปกครองที่ยิ่งใหญ่จะรุกรานครอบครองอาณาจักรอื่นๆ เช่น เจงกิสข่าน อเล็กซานเดอร์มหาราช ในสมัยล่าอาณานิคม เจ้าอาณานิคมต่างพูดว่าการล่าอาณานิคมไม่ผิด แม้ไปตักตวงผลประโยชน์แต่ได้สร้างความเจริญแก่คนป่า

            รัฐบาลปูตินเห็นว่าหากยูเครนเป็นสมาชิกนาโตเป็นภัยคุกคาม จึงส่งกองทัพนับแสนรุกรานยูเครน แม้การทำเช่นนี้ผิดกฎหมายระหว่างประเทศแต่รัสเซียเห็นว่าความมั่นคงสำคัญกว่า ไม่ต่างจากอิสราเอลที่ทำต่อปาเลสไตน์ ฮามาส ฮิซบอลเลาะห์ในเลบานอน สหรัฐทำสงครามโค่นล้มระบอบซัดดัม ฮุสเซน

            ดังนั้น ไม่ว่าเหตุผลข้ออ้างถูกหรือผิด เรื่องนี้ไม่สำคัญกว่าการตัดสินใจทำสงคราม ลองกลับไปนึกถึงสมัยล่าอาณานิคม

ปูตินขยายเกณฑ์ใช้อาวุธนิวเคลียร์:

            ตั้งแต่ก่อนเริ่มสงคราม กองทัพรัสเซียซ้อมรบ เตรียมพร้อมกองกำลังนิวเคลียร์เป็นระยะ

            รัฐบาลปูตินเตือนสงครามขยายตัว การใช้นิวเคลียร์อยู่เสมอ หลายฝ่ายชี้ว่าน่าเป็นห่วงอย่างยิ่ง เช่น กุมภาพันธ์ 2023 นายดมิทรี เมดเวเดฟ (Dmitry Medvedev) อดีตนายกรัฐมนตรีรัสเซีย ปัจจุบันเป็นรองประธานสภาความมั่นคงแห่งชาติ (Deputy Chairman of the Security Council) ย้ำจุดยืนการใช้อาวุธนิวเคลียร์ว่า “ถ้าสหรัฐต้องการเอาชนะรัสเซีย เราก็มีสิทธิป้องกันตัวเองด้วยอาวุธทุกอย่าง รวมทั้งนิวเคลียร์”

            กันยายน 2024 ท่ามกลางสถานการณ์ยูเครนโจมตีลึกเข้าไปในรัสเซีย รัฐบาลเซเลนสกีต้องการใช้ขีปนาวุธอำนาจทำลายสูงที่อาจเป็นของสหรัฐ เยอรมนี อังกฤษและฝรั่งเศส ประธานาธิบดีปูตินจึงขอปรับแก้เกณฑ์ใช้อาวุธนิวเคลียร์ จะใช้อาวุธนี้เล่นงานประเทศที่โจมตีรัสเซียทางอากาศอย่างหนักแม้ประเทศนั้นไม่มีอาวุธนิวเคลียร์ แต่ร่วมมือกับชาติที่มีอาวุธนิวเคลียร์ซึ่งเล็งถึงยูเครนนั่นเอง

            การขยายเกณฑ์ใช้นิวเคลียร์น่าจะเป็นการเตือนอีกระดับว่ารัสเซียพร้อมใช้อาวุธนิวเคลียร์ที่เคยเตือนครั้งแล้วครั้งเล่า ซ้อมรบเตรียมพร้อมกองกำลังนิวเคลียร์เรื่อยมา

            ข่าวและการวิเคราะห์ที่ปรากฏในสื่อหลายชิ้นระบุว่าสงครามโลกครั้งที่ 3 ใกล้เข้ามากขึ้นทุกขณะ อันหมายถึงการรบโดยตรงระหว่างฝ่ายสหรัฐกับรัสเซีย ข่าวการเตรียมพร้อมกองกำลังนิวเคลียร์รัสเซีย การซ้อมรบกองกำลังนิวเคลียร์ทั้ง 3 เหล่าอย่างต่อเนื่อง (ขีปนาวุธจากฐานยิงภาคพื้นดิน จากเรือรบหรือเรือดำน้ำ และจากเครื่องบิน) ล้วนปลุกกระแสให้คิดว่าสงครามโลกครั้งใหม่กำลังจะเกิดขึ้น

ไบเดนทิ้งทวนยืดสงครามยูเครน:

            ความจริงที่ปฏิเสธไม่ได้คือสงครามนี้เริ่มในสมัยรัฐบาลไบเดน ไม่กี่สัปดาห์หลังสงครามเริ่มต้น ประธานาธิบดีโจ ไบเดนกล่าวใน State of Union 2022 ว่าหน้าที่ของคนอเมริกันคือปลดปล่อยให้คนมีเสรีภาพจากทรราชย์ (tyranny) รัสเซียกำลังสะเทือนโลกเสรี สหรัฐจะยืนเคียงข้างยูเครน

            ในบรรดาประเทศที่อยู่ฝ่ายยูเครน รัฐบาลไบเดนคือผู้ให้การสนับสนุนมากที่สุดและสำคัญที่สุด แสดงบทบาทมหาอำนาจผู้นำฝ่ายประชาธิปไตย นักวิเคราะห์เห็นตรงกันว่าที่ยูเครนยังรบได้เพราะนาโต หากสหรัฐยุติความช่วยเหลือ สงครามจะยุติด้วยเพราะกองทัพยูเครนไม่อาจรบต่อไป ทรัมป์ประกาศว่าตนสามารถยุติสงครามภายใน 24 ชั่วโมง ตั้งข้อสงสัยว่างบประมาณที่ช่วยยูเครนคุ้มค่าหรือไม่ ยอมยุติสงครามด้วยเงื่อนไขที่รัสเซียได้เปรียบ

            ทรัมป์กล่าวอย่างน่าคิดว่า “ตอนนี้มีสงครามที่ยุโรป ตะวันออกกลาง ความขัดแย้งขยายตัวที่ไต้หวัน เกาหลี ฟิลิปปินส์และเอเชียทั้งหมด” นโยบายของตนคือสร้างสันติภาพ “หยุดทุกวิกฤตที่รัฐบาล (ไบเดน) สร้างขึ้น”

            ด้านรัฐบาลไบเดนกับรองประธานาธิบดีแฮร์ริสยืนยันทำสงครามปกป้องยุโรป ปกป้องประชาธิปไตยต่อไป

            เป็นไปได้หรือไม่ว่ารัฐบาลไบเดนหวังให้ศึกยูเครนยืดเยื้อต่อไป โดยสร้างสถานการณ์นาโตอนุญาตให้ยูเครนใช้ขีปนาวุธร้ายแรงโจมตีลึกเข้าไปในรัสเซีย ปูตินโต้กลับโจมตีชาติสมาชิกนาโต ประธานาธิบดีไบเดนประกาศภาวะฉุกเฉินใช้อำนาจสั่งการกองทัพสู้กับรัสเซียทันที

            ไบเดนสามารถทำเช่นนั้นเพราะประธานาธิบดีเป็นผู้บัญชาการทหารสูงสุด (Commander in Chief) ควบคุมกำลังพลทั้งหมดทั้งในยามสงบกับยามศึก หากศัตรูโจมตีคุกคามพันธมิตร (ตามสนธิสัญญา) กองกำลังอเมริกัน พลเมืองอเมริกัน หรือผลประโยชน์อย่างใดอย่างหนึ่งของอเมริกาไม่ว่าจะอยู่ที่ใดในโลก จะเท่ากับโจมตีประเทศอเมริกา ประธานาธิบดีมีสิทธิ์ตัดสินใจตอบโต้อย่างใดอย่างหนึ่ง รวมถึงการสั่งใช้อาวุธนิวเคลียร์

            ใกล้ถึงวันเลือกตั้งประธานาธิบดี 2024 แต่คนอเมริกันอาจไม่ได้ไปใช้สิทธิตามกำหนดหากสหรัฐประกาศเข้าร่วมสงครามยูเครน อยู่ที่รัฐบาลไบเดนจะตัดสินใจอย่างไร การรักษาความเป็นอภิมหาอำนาจต้องจ่ายราคา ประวัติศาสตร์สอนว่าการวางและรักษาระเบียบโลกมักเกี่ยวข้องกับสงคราม รอบนี้ฝ่ายตรงข้ามคือรัสเซียในศตวรรษที่ 21 สมัยปูติน

            มิถุนายน 2023 ประธานาธิบดีปูตินกล่าวอย่างน่าคิดว่ายูเครนเป็นส่วนหนึ่งของแผนเหมือนที่เคยทำลายสหภาพโซเวียต แนวคิดนี้อธิบายว่าสงครามจะยืดยาวไม่จบง่ายๆ

            ถ้ารัฐบาลไบเดนตัดสินใจอนุมัติให้ยูเครนใช้ขีปนาวุธอำนาจทำลายสูงโจมตีฐานทัพ คลังอาวุธ จุดยุทธศาสตร์ของรัสเซีย และปูตินโต้กลับทำลายฐานทัพกับจุดยุทธศาสตร์อเมริกัน เมื่อถึงตอนนั้นสมรภูมิจะเปลี่ยนไปทันที ไบเดนมีสิทธิ์ใช้อำนาจพิเศษสั่งรบกับรัสเซีย เมื่อถึงตอนนั้นน่าติดตามว่าการเลือกตั้งอเมริกา 2024 จะเป็นอย่างไร เลือกตั้งอเมริกากับสงครามยูเครนสัมพันธ์อย่างใกล้ชิด

6 ตุลาคม 2024
ชาญชัย คุ้มปัญญา
(ตีพิมพ์ใน คอลัมน์ “สถานการณ์โลก” ไทยโพสต์ ปีที่ 28 ฉบับที่ 10187 วันอาทิตย์ที่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2567)

-------------------

บรรณานุกรม :

1. Donald Trump vows to end wars, restore US power if elected again. (2024, July 18). Arab News. Retrieved from https://www.arabnews.com/node/2552341/world

2. Full text: Biden State of the Union 2022 transcript. (2022, March 2). Politico. Retrieved from https://www.politico.com/news/2022/03/01/biden-state-of-the-union-2022-transcript-full-text-00013009

3. Martin, Paul., & Young, Joseph. (2011). The Impact of 9/11on Presidential Power. In The 9/11 encyclopedia. (2nd Ed. pp.5-9). USA: ABC-CLIO, LLC.

4. Putin gets ready for hot war with NATO. Russians need to be prepared. (2023, January 16). Pravda. Retrieved from https://english.pravda.ru/world/155458-russia_nato_war/

5. Putin's nuclear warning may change the world for good. (2024, September 26).

Pravda. Retrieved from https://english.pravda.ru/news/world/160743-putin-nuclear-war/

6. Russia will use nuclear weapons for its defence – Medvedev. (2023, February 22). Pravda. Retrieved from https://english.pravda.ru/news/russia/155876-russia_nuclear_medvedev/

7. Stoltenberg assures EU that Nato would survive second Trump presidency. (2024, July 19). The Guardian. Retrieved from https://www.theguardian.com/world/article/2024/jul/18/stoltenberg-assures-eu-that-nato-would-survive-second-trump-presidency

8. The Kremlin. (2023, June 13). Meeting with war correspondents. Retrieved from http://en.kremlin.ru/events/president/news/71391

-----------------