ฝ่ายประชาธิปไตยแพ้รัสเซียในศึกยูเครน?
ไม่ว่าสงครามยูเครนจะจบปีนี้หรือปีหน้า ที่สุดแล้วน่าจะมีคำตอบว่าฝ่ายประชาธิปไตยหรือฝ่ายอำนาจนิยมชนะ ตามที่รัฐบาลโลกเสรีเอ่ยถึงเรื่อยมา
มีนาคม 2022 ประธานาธิบดีโจ ไบเดน แสดงสุนทรพจน์
State of the Union ความตอนหนึ่งกล่าวว่าหน้าที่ของคนอเมริกันคือปลดปล่อยให้คนมีเสรีภาพจากทรราชย์
(tyranny) รัสเซียกำลังสะเทือนโลกเสรี สหรัฐจะยืนเคียงข้างยูเครน ตลอดประวัติศาสตร์ชี้ว่าเผด็จการ
(dictator) จะต้องชดใช้สิ่งที่ตนกระทำ
สหรัฐกับพันธมิตรจะร่วมกันต้านรัสเซีย ร่วมกันสนับสนุนยูเครน
รัสเซียคิดว่าพวกเราพันธมิตรนาโตจะแตกแยก
ตอนนี้พวกเราได้สร้างพันธมิตรกับหลายประเทศทั่วโลก เหล่าผู้รักเสรี
ข้าพเจ้าใช้เวลามากมายในการรวมพันธมิตรยุโรปให้เป็นหนึ่ง พวกเราคว่ำบาตรเศรษฐกิจรัสเซียและทำให้สูญเสียหนัก
ตัดธนาคารรัสเซียออกจากระบบการเงินโลก
สหรัฐกับยุโรปร่วมกันปิดน่านฟ้าเครื่องบินรัสเซีย รูเบิลอ่อนค่าถึง 30% ดัชนีตลาดหุ้นร่วง 40%
อย่างไรก็ตาม สหรัฐจะไม่ส่งทหารไปรบยูเครน
จะไม่ปะทะกับรัสเซียโดยตรงแต่จะปกป้องชาตินาโตยุโรป สหรัฐได้ส่งทหารเพิ่มเติมในหลายประเทศ
เช่น โปแลนด์ โรมาเนีย ลัตเวีย ลิทัวเนีย และเอสโตเนีย
หลายประเทศในอียูแสดงท่าทีทำนองเดียวกับไบเดน ยกตัวอย่าง
แนวคิดความโหดร้ายของกองทัพรัสเซีย
จะบุกประเทศอื่นยึดครองยุโรปสร้างจักรวรรดิของตน ปรากฏอยู่ในสื่อตะวันตกเป็นระยะๆ
ทั้งหมดทั้งปวงส่งเสริมฝ่ายประชาธิปไตยต่อต้านอำนาจนิยมรัสเซีย
สถานการณ์ล่าสุด:
หลังทำสงคราม
2 ปีเต็มทั้งฝ่ายยูเครนกับรัสเซียต่างมีปัญหาเรื่องเสบียง
กระสุนต่างๆ ทั้งจากเหตุผลด้านงบประมาณ กำลังการผลิตกระสุน
(ที่พวกนาโตพยายามช่วยยูเครน) ทหารอ่อนล้าแม้พยายามระดมทหารใหม่เข้าทำสงคราม ทั้ง 2
ฝ่ายต่างพูดว่าตนเป็นฝ่ายได้เปรียบ ประกาศทำศึกต่อไป
ในขณะเดียวมีกระแสข่าวเจรจายุติสงคราม โดยให้ยูเครนยอมเสียดินแดนบางส่วนทั้งๆ
ที่ประธานาธิบดีเซเลนสกียืนกรานมาตลอดว่าจะไม่ยอมเสียดินแดน ทั้งยังตั้งเงื่อนไขต้องได้ไครเมียกลับคืน
แต่หากคิดว่ารัสเซียเป็นฝ่ายได้เปรียบที่ตอนนี้ยึดครองดินแดนบางส่วนแล้ว
การคืนให้ทั้งหมดยากจะเป็นไปได้
อีกทั้งคนยุโรปเห็นด้วยกับแนวคิดให้ยูเครนสละดินแดนบางส่วน เช่น
ผลสำรวจที่ได้รับการสนับสนุนจาก European Council on Foreign Relations
(ECFR) เมื่อกุมภาพันธ์ 2024 พบว่าคนยุโรปส่วนใหญ่ยังเห็นด้วยกับการให้ยูเครนทำสงคราม
แต่มีเพียง 10% เท่านั้นที่คิดว่ายูเครนจะเป็นฝ่ายชนะ
เกิดกระแสคนเห็นด้วยกับการที่ยูเครนจะสูญเสียดินแดนบางส่วนเพื่อยุติสงคราม
เงื่อนไขความต้องการของปูติน:
ถ้าพูดแบบสรุปเรื่องที่รัฐบาลปูตินต้องการมีเพียงข้อเดียวคือ
ยูเครนไม่เป็นสมาชิกนาโต
รัฐบาลปูตินประกาศนานหลายปีแล้วว่าเรื่องยูเครนเป็นสมาชิกนาโตเป็นเส้นต้องห้าม
(red line)
เป็นเวลาหลายปีแล้วที่รัฐบาลรัสเซียย้ำจุดยืนนี้
เนื่องจากนาโตขยายตัวมาทางยุโรปตะวันออกจนติดพรมแดนรัสเซีย
ส่งผลต่อแผนป้องกันประเทศรัสเซียที่ต้องการมีรัฐกันชน (buffer state) ดังนั้น
เมื่อรัฐบาลเซเลนสกีต้องการเป็นสมาชิกนาโตจึงเท่ากับละเมิดเส้นต้องห้าม
กองทัพรัสเซียจึงบุกยูเครนเพราะละเมิดเส้นต้องห้ามแล้ว
การที่กองทัพรัสเซียยึดครองดินแดนยูเครนบางส่วน
สถาปนาสาธารณรัฐประชาชนโดเนตสค์ (Donetsk People's Republic: DPR) กับ สาธารณรัฐประชาชนลูฮันสค์ (Luhansk People's Republic: LPR) เป็นหลักฐานบ่งชี้ว่าจะไม่คืนส่วนนี้แก่ยูเครนแล้ว จะกลายเป็นเขตกันชนใหม่
นอกจากการปะทะทางทหาร อีกประเด็นที่สำคัญมากคือทั้งฝ่ายสหรัฐกับรัสเซียใช้โอกาสนี้จัดระเบียบโลก
สงครามที่ลากยาวให้โอกาสจัดระเบียบ
นาโตมีเอกภาพถึงขั้นช่วยกันสนับสนุนยูเครนรบรัสเซีย
สามารถตีความว่านาโตรบกับรัสเซียแล้วเพียงแต่ไม่ปะทะโดยตรง ด้านรัสเซียให้คนยุโรปรับรู้ผลเสียของสงคราม
ส่งผลต่อเศรษฐกิจการเมืองในอียู
(เช่นเดียวกับที่รัสเซียได้รับผลกระทบด้วย) ท้ายที่สุดแล้วประชาชนอาจเป็นผู้ตัดสินเรียกร้องให้หยุดสงคราม
ฝ่ายประชาธิปไตยแพ้รัสเซียในศึกยูเครน?:
ถ้าตีความตามสุนทรพจน์
ถ้อยแถลงของผู้นำสหรัฐกับผู้นำอีกหลายประเทศที่ชี้ว่าสงครามยูเครนคือการต่อสู้ระหว่างฝ่ายประชาธิปไตยกับอำนาจนิยม
คงไม่เกินไปถ้าจะสรุปว่าหลังรบกัน 2 ปีเต็มและเข้าสู่ปีที่ 3
ทั้ง 2 ฝ่ายเสียหาย รัสเซียสูญเสียหนักทั้งทางทหารกับเศรษฐกิจ
ฝ่ายประชาธิปไตยที่มีสหรัฐเป็นแกนนำนาโตไม่อาจเอาชนะรัสเซีย อาจเป็นฝ่ายขอเจรจายุติสงครามโดยรัสเซียได้ยึดครองดินแดนบางส่วนและเงื่อนไขอื่นๆ
ที่รัสเซียต้องการ
การที่ฝ่ายประชาธิปไตยยากจะรบต่อเพราะสงครามผ่านไปไม่กี่เดือนรัฐบาลเซเลนสกีร้องหาความช่วยเหลือด้านอาวุธ
งบประมาณค่าใช้จ่ายต่างๆ จากชาติตะวันตกต่อเนื่อง อาวุธเครื่องกระสุนจากหลายประเทศทยอยส่งเข้ายูเครน
การรบทุกวันนี้จึงขึ้นกับกำลังบำรุงจากชาติตะวันตกโดยแท้
ตราบใดที่รัฐบาลสหรัฐกับพวกยังส่งความช่วยแก่ยูเครน สงครามน่าจะดำเนินต่อไป
รัสเซียอาจรุกคืบกินดินแดนช้าๆ (รัสเซียอาจไม่คิดยยึดยูเครนทั้งประเทศจึงไม่สนใจรุกหนัก
เพียงแค่รักษาการรบไว้) หรือผลัดกันรุกรับ
ดังนั้นสงครามจะจบหรือไม่จึงขึ้นกับการตัดสินใจของนาโต
โดยเฉพาะรัฐบาลสหรัฐ แม้เผชิญแรงกดดันไม่น้อย
แต่เนื่องจากเศรษฐกิจอเมริกาแข็งแรงจึงยังทนได้เมื่อเทียบกับหลายประเทศ เป็นไปได้ว่าประธานาธิบดีไบเดนจะยืดการรบไปถึงหลังเลือกตั้งปลายปีนี้
เพราะพรรคเดโมแครท (พรรครัฐบาลไบเดน) ไม่อยากถูกพรรครีพับลิกันตีตราว่าแพ้รัสเซีย
ต้องรักษาจำนวน ส.ส. ส.ว. ในสภาให้มากที่สุด (รวมทั้งสหรัฐกับรัสเซียยังตกลงเงื่อนไขกันไม่ได้)
ปัจจัยที่น่าจับตาปีนี้คือการเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐ
อดีตประธานาธิบดีทรัมป์กล่าวเมื่อมิถุนายน 2023 ว่าเรื่องที่อเมริกาควรทำมากที่สุดคือสร้างสันติภาพ
หยุดสงครามรัสเซียกับยูเครน
ในอีกวาระทรัมป์กล่าวว่าเขาสามารถหยุดสงครามยูเครนใน
24 ชั่วโมง
ที่ทรัมป์กล่าวเช่นนั้นอาจเป็นเพียงแค่การหาเสียง
หรือหากทรัมป์ชนะเลือกตั้งได้เป็นประธานาธิบดีอีกสมัยก็ไม่แน่ว่าจะหยุดสงครามยูเครนตามที่หาเสียงไว้
เพราะคนในพรรครีพับลิกันที่สนับสนุนทำสงครามมีมากเช่นกัน
ส่วนท่าทีนานาชาติแม้อยากเห็นสงครามยุติเสียที สงครามยูเครนในช่วงต้นดันราคาพลังงานขยับสูงขึ้นมาก
ต้นเหตุเงินเฟ้อพุ่ง แต่บัดนี้สถานการณ์ดีขึ้น
ประเด็นที่น่าคิดคือสงครามจะจบอย่างไร
ฝ่ายโลกเสรีที่มีสหรัฐเป็นแกนนำจะพ่ายแพ้รัสเซียในศึกยูเครนหรือไม่ จะตีความตอนจบอย่างไรในเมื่อรัฐบาลตะวันตกย้ำเรื่อยมาว่าศึกนี้เป็นสงครามระหว่างฝ่ายประชาธิปไตยกับอำนาจนิยม
ปลายเดือนก่อนเดวิด
คาเมรอน รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศอังกฤษกับ Radosław Sikorski รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศโปแลนด์และ
Annalena Baerbock รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศเยอรมนีขอให้สหรัฐสนับสนุนงบประมาณแก่ยูเครนอย่างเต็มที่
ย้ำยูเครนเป็นสมรภูมิระหว่างฝ่ายเสรีนิยมประชาธิปไตยกับพวกอำนาจนิยม
ล่าสุดลอยด์
ออสติน (Lloyd Austin) รัฐมนตรีกลาโหมสหรัฐเตือนว่า ถ้ายูเครนแพ้ฝ่ายอำนาจนิยมจะฮึกเหิมเพราะฝ่ายประชาธิปไตยเลิกสนับสนุนยูเครน
บรรณานุกรม :
1. Barely 10% of
Europeans believe Ukraine can still defeat Russia, finds poll. (2024, February
21). The Guardian. Retrieved from
https://www.theguardian.com/world/2024/feb/21/barely-10-per-cent-of-europeans-believe-ukraine-can-defeat-russia-poll
2. European Officials Push for U.S. Support of Ukraine.
(2024, February 23). WSJ. Retrieved from
https://www.wsj.com/world/european-officials-push-for-u-s-support-of-ukraine-973c6570?mod=latest_headlines
3. Full
text: Biden State of the Union 2022 transcript. (2022, March 2). Politico.
Retrieved from
https://www.politico.com/news/2022/03/01/biden-state-of-the-union-2022-transcript-full-text-00013009
4. Peace in Europe Must Now Be Defended Against
Putin's Russia. (2022, April 4). Spiegel Online. Retrieved from
https://www.spiegel.de/international/europe/opinion-peace-in-europe-must-now-be-defended-against-putin-s-russia-a-51e18953-7328-4bc3-b08f-0c18fcf61cfd
5. Pentagon warns of direct Russia-NATO
clash. (2024, February 29). RT. Retrieved from
https://www.rt.com/news/593471-nato-fight-russia-austin/
6. "This Is a Cold War for the 21st Century"
(2022, March 1). Spiegel Online. Retrieved from
https://www.spiegel.de/international/europe/european-commission-vice-president-vestager-on-ukraine-invasion-a-cold-war-for-the-21st-century-a-db73f70e-2669-46b4-b18e-3560b45558cd
7. Three key drivers for the Ukraine war in 2024.
(2024, February 27). Asia Times. Retrieved from https://asiatimes.com/2024/02/three-key-drivers-for-the-ukraine-war-in-2024/
8. Time to make peace in Ukraine, Trump tells Reuters. (2023,
June 30). TASS. Retrieved from https://tass.com/world/1640761
10. What Ukraine president Volodymyr
Zelenskyy thinks about Donald Trump's claim of ending Russia-Ukraine war in 24
hour. (2023, July 10). Times of India.
Retrieved from
https://timesofindia.indiatimes.com/world/europe/what-ukraine-president-volodymyr-zelenskyy-thinks-about-donald-trumps-claim-of-ending-russia-ukraine-war-in-24-hours/articleshow/101636796.cms?from=mdr
-----------------
