การแพร่ระบาดครั้งนี้อาจมองว่าเป็นสงครามโลก
เป็นสงครามที่นานาชาติ คนเกือบทั้งโลกต้องสู้กับเชื้อชนิดใหม่
สงครามที่สร้างความเสียมหาศาล อาจต้องใช้เวลาอีกหลายปีกว่าจะฟื้นตัวกลับมา
องค์การอนามัยโลกประกาศการระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา
โควิด-19 (COVID-19) เป็นการระบาดระดับโลก ทุกครั้งที่มีเหตุการณ์ร้ายแรงจะมีคนเอ่ยถึงสงครามโลก
สงครามล้างโลก บางคนคิดถึงการใช้อาวุธนิวเคลียร์ ความจริงแล้วการจะนับว่าเป็นสงครามโลกหรือไม่ขึ้นกับการนิยาม
การแพร่ระบาดครั้งนี้อาจมองว่าเป็นสงครามโลก เป็นสงครามที่นานาชาติ คนมากมายต้องสู้กับเชื้อชนิดใหม่
สงครามที่สร้างความเสียมหาศาล อาจต้องใช้เวลาอีกหลายปีกว่าจะฟื้นตัวกลับมา
ประเมินติดเชื้อ :
Brian Monahan แพทย์ประจำทำเนียบขาวกับศาลสูงสุดกล่าวว่าในที่สุดคนอเมริกัน
70-150 ล้านคนจะติดเชื้อ (ราว 21-46 เปอร์เซ็นต์ของประชากร) หากยึดอัตราการเสียชีวิตที่
1 เปอร์เซ็นต์ ยอดเสียชีวิตของสหรัฐอยู่ที่ 7 แสน -1.5 ล้านคน ทำนองเดียวกับนายกฯ แมร์เคิลกล่าวว่าในที่สุดคนเยอรมัน
60-70 เปอร์เซ็นต์จะติดเชื้อโควิด-19 และมีผู้ประเมินว่าในที่สุดประชากรโลกราว
40-70 เปอร์เซ็นต์จะติดเชื้อ
ด้านความเสียหายทางเศรษฐกิจ
James Bullard ประธานเฟดสาขา St. Louis ประเมินว่าในไตรมาสที่ 2 คนอเมริกันอาจว่างงานกว่า 30 เปอร์เซ็นต์ GDP หายไป 50 เปอร์เซ็นต์ ส่วนบริษัท Morgan Stanley ประเมินว่า
GDPไตรมาส 2 จะหายไป 30 เปอร์เซ็นต์เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน
กองทุนการเงินระหว่างประเทศ
(IMF) ประเมินความเสียหายล่าสุดว่าอาจรุนแรงกว่าวิกฤตการเงินปี
2008-2009 และจะเริ่มฟื้นตัวในปี 2021
เป็นตัวอย่างข้อมูลที่พูดถึงความเสียหาย
ความร่วมมือระดับโลก :
 |
| ยอดผู้ยืนยันติดเชื้อ ผู้เสียชีวิตและหายป่วยแล้ว เมื่อ 28 มีนาคม |
เมื่อเชื้อแพร่ระบาดระดับโลกจำต้องอาศัยความร่วมมือระดับโลก
ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง กล่าวว่าโควิด-19 เป็นภัยคุกคามมนุษยชาติ ความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน
ร่วมมือกันคืออาวุธทรงพลานุภาพที่สุด รัฐบาลจีนพร้อมกระชับความร่วมมือทุกด้านกับทุกประเทศ
ผู้นำ G7 ประกาศจะร่วมทำทุกอย่างที่จำเป็น รักษาเสถียรภาพเศรษฐกิจโลก
IMF สนับสนุนนานาชาติออกมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจ
คลายกฎระเบียบการเงิน ให้เงินอุดหนุนธุรกิจ ลดภาษี เลื่อนเก็บภาษี จ่ายเงินตรงแก่คนงาน
นอกจากนี้ IMF
กับธนาคารโลกร่วมประสานเสียงขอให้บรรดาประเทศเจ้าหนี้พักการชำระหนี้แก่ประเทศลูกหนี้
ไม่ซ้ำเติมประเทศที่กำลังประสบปัญหาจากการแพร่ระบาด
ตอนนี้ประชากรโลก 1
ใน 3 ใช้ชีวิตภายใต้มาตรการควบคุมการเดินทาง ด้วยหลักการ “คนในห้ามออก คนนอกห้ามเข้า”
รัฐบาลหลายประเทศอัดฉีดงบประมาณช่วยเหลือจำนวนมหาศาลเพื่อให้คนกับระบบอยู่ได้
บางประเทศเช่น จีน รัสเซีย
เกาหลีใต้ส่งความช่วยเหลือยา เวชภัณฑ์ แก่ประเทศอื่นๆ ทั่วโลก
ภาคธุรกิจไม่น้อยหน้า
หลายบริษัทปรับปรุงโรงงานเพื่อผลิตสินค้าต้านเชื้อโรค บริษัท Ford, GM และ Tesla อาจปรับโรงงานช่วยผลิตเครื่องช่วยหายใจ
เหมือนสมัยสงครามโลกที่โรงงานหลายแห่งกลายเป็นโรงงานผลิตเครื่องบิน รถถัง ระเบิด
ตอนนี้มาผลิตเครื่องมือช่วยชีวิต เวชภัณฑ์
อีกมาตรการเร่งด่วนคือหายากับวัคซีน
มีข้อมูลออกมาเรื่อยๆ ว่าหลายประเทศกำลังทดสอบทดลอง เช่น ออสเตรเลียกำลังทดลองสูตรใช้ยาร่วม
2 ตัวที่อาจฆ่าโควิด-19 รัฐบาลสหรัฐกับจีนเริ่มทดสอบวัคซีนทางคลินิกแล้ว
(เริ่มทดลองกับคน)
การต่อสู้ของสงครามข่าวสาร :
ในขณะที่นานาชาติกำลังสู้กับเชื้อโรค
อีกด้านคือการปะทะระหว่างประเทศด้วยถ้อยคำ นโยบาย
การต่อสู้ของข้อมูลจริงกับข่าวปลอม
ประเด็นที่พูดกันมากตั้งแต่ต้นคือเป็นไวรัสของใคร
มาจากไหน บ้างว่าเป็นฝีมือ CIA บ้างว่าเป็นความร่วมมือระหว่างสหรัฐกับอิสราเอล
บ้างว่ามาจากอินเดีย บ้างว่าเป็นแผนของบริษัทยา-วัคซีน
บ้างว่าหลุดจากห้องทดลองของจีน
เมื่อโควิด-19
แพร่ระบาดหนักในสหรัฐ ประธานาธิบดีทรัมป์เริ่มใช้คำว่า "Chinese
virus" อธิบายว่าเหตุที่ใช้คำนี้เพราะไวรัสมาจากจีน
ไม่คิดต่อต้านคนเชื้อชาติจีนหรือเหยียดผิว ตนสนับสนุนคนอเมริกันเชื้อสายจีน
ไม่ใช่ความผิดของคนเหล่านี้ หลายสัปดาห์ที่ผ่านมาคนเชื้อสายจีนในสหรัฐและหลายประเทศถูกประณาม
เหยียดหยาม ดูหมิ่น คุกคาม ทุบตี
กลางสัปดาห์ที่ผ่านมาในที่ประชุมรมต.ต่างประเทศ
G-7 ไมค์ ปอมเปโอ (Mike Pompeo) รมต.สหรัฐขอให้ใช้คำว่าไวรัสอู่ฮั่น
(Wuhan virus) ในแถลงการณ์ ชี้ว่าเหตุที่แพร่ระบาดหนักเพราะรัฐบาลจีนไม่ให้ความร่วมมือกับสหรัฐต้านการแพร่ระบาดแต่แรก
ในขณะที่คนทั่วโลกใช้คำว่าโควิด-19
แปลกแต่จริงที่ผู้นำประเทศนี้ไม่ใช้คำว่า COVID-19
ท่ามกลางสถานการณ์ที่วุ่นวาย
ยุคที่นิยมใช้สื่อโซเชียลมีเดีย ทุกคนได้รับข้อมูล แสดงความคิดเห็นและส่งต่อออกไป
ไม่ว่าจะด้วยประสงค์ดีหรือเจตนาร้าย ข้อมูลทั้งถูกกับผิดถูกสร้างและกระจายออกไปอย่างรวดเร็ว
บ่อยครั้งที่ความเท็จกลายเป็นเรื่องที่หลายคนเชื่อว่าเป็นความจริงและยึดถือปฏิบัติตามนั้น
เช่น บ้างคิดว่าดื่มชาจะรักษาโรคได้ เรื่องนี้เป็นความจริงครึ่งเดียว
ชามีสารฆ่าเชื้อโควิด-19 ได้จริงแต่สารฆ่าเชื้อจากชาไปไม่ถึงปอดที่ติดเชื้อ
หลายคนยังเชื่อและปฏิบัติอยู่
วิธีการรับสื่อโควิด-19
ที่เป็นประโยชน์คือ รับสื่อที่ออกจากหน่วยงานสาธารณสุข ผู้เชี่ยวชาญที่รู้จริง
ระวังเสพสื่อเพื่อ “เอามัน” บางคนชอบเรื่องที่มีความรุนแรงมากๆ เมื่อเสพเข้าไปมากย่อมส่งผลต่อความคิดจิตใจ
คนที่ชอบความรุนแรงนั้นแหละจะได้รับผลทางใจก่อน
บางคน “ต่อเติมเสริมแต่ง”
จนเกินจริง บางคนชอบ “มโนไปเอง” มองโลกแง่ร้าย การเสพข่าวเพื่อรับรู้ข้อมูลความจริง
ให้ “ตื่นตัวแต่ไม่ตื่นตระหนก” เป็นโอกาสดีที่สังคมจะทบทวนตัวเองว่าที่ผ่านมามองโลกแบบ
“ตามใจฉัน” มากเกินไปหรือไม่ ควรที่จะกลับมายึดถือ “เหตุผลข้อมูลความจริง”
ในวิกฤตมีโอกาส :
โควิด-19 สร้างความปั่นป่วนแก่หลายอุตสาหกรรม
แต่ในวิกฤตมีโอกาส มีบางกลุ่มธุรกิจที่ได้ประโยชน์จากการนี้ นั่นคือบริการที่ให้ความเป็นส่วนตัว
ระบบออนไลน์และใช้เทคโนโลยีเป็นพื้นฐาน เช่น ห้าง Walmart, Dollar Tree และ 7-Eleven ในสหรัฐประกาศต้องการลูกจ้างชั่วคราวเพิ่ม
200,000 คนด่วน เนื่องจากลูกค้าแห่กันมาซื้อของ บริษัท Amazon
เพิ่มค่าแรงนอกเวลาเป็น 2 เท่าจากค่าแรงปกติแก่พนักงานคลังสินค้า พร้อมกับเพิ่มค่าแรงขั้นต่ำจาก
15 ดอลลาร์เป็น 17 ดอลลาร์ต่อชั่วโมง บริษัทมีแผนเพิ่มลูกจ้างอีก 100,000 คน
ไม่มีใครไปโรงภาพยนตร์แต่ยอดดูออนไลน์เพิ่มทุกช่องทางทั้งแบบจ่ายเงินกับแบบฟรี
โรงหนังที่ให้ขับรถเข้ามาดู (drive-in cinema) กำลังเป็นที่นิยม
ไม่มีใครมีอารมณ์เที่ยวต่างประเทศ
บริษัทการบินระงับเส้นทางบินเป็นว่าเล่น แต่กิจการให้เช่าเครื่องบินส่วนตัว
บริการเครื่องบินเช่าเหมาลำตอนนี้กำลังพุ่งทะยาน
ผู้เชี่ยวชาญบางท่านเห็นว่าการทำงาน
การจัดองค์กรในอนาคตจะเปลี่ยนไป หลายคนที่ยังไม่คิดว่าจะสามารถทำงานผ่านออนไลน์
ไม่ชำนาญ จะเริ่มเคยชินเพราะไม่มีทางเลือก บุคคลหรือกิจการใดที่ปรับตัวรับสถานการณ์ได้ดีและเร็วกว่าย่อมได้ประโยชน์
สรุป :
ประวัติศาสตร์สอนเราว่าเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่เกิดขึ้น
เช่น การปฏิวัติอุสาหกรรม สงครามโลก รถยนต์ที่ใช้น้ำมัน อินเตอร์เน็ท
ล้วนเปลี่ยนโครงสร้างหรือระบบโลกในทางใดทางหนึ่ง น่าติดตามว่าการแพร่ระบาดรอบนี้จะส่งผลต่อระบบเศรษฐกิจการเมืองสังคมโลกอย่างไร
โลกไม่น่าจะเหมือนเดิม
ในระดับปัจเจก
หลายคนเจ็บป่วยร้ายแรงจากโควิด-19 บางคนเสียชีวิต
คนนับล้านตกงานหรือต้องเปลี่ยนงาน ผู้ประกอบการใหญ่น้อยเสียหาย
ชีวิตไม่เหมือนเดิมอีกแล้ว สภาพเช่นนี้เกิดขึ้นกับประชาชนนับร้อยล้านทั่วโลก
วิกฤตเป็นแรงผลักดันให้ต้องเรียนรู้สิ่งใหม่ ต้องปรับตัว
เป็นโอกาสดีแก่สังคมโลกที่จะเรียนรู้อยู่ร่วมกัน รับรู้ว่าผลกระทบเกิดกับทุกคน คำว่าเสรีภาพหมายถึงเสรีภาพภายใต้ขอบเขต
มีจิตสำนึกต่อสังคม รักตัวเองพร้อมกับรักคนอื่น 1
คนที่ติดเชื้อไม่กักตัวเองอาจทำให้อีกหลายคนติดเชื้อ กลายเป็นปัญหาลูกโซ่
การตื่นตัวเป็นเรื่องดีแต่ต้องไม่ตื่นตระหนก
รู้หรือไม่ว่าแต่ละปีมีผู้ติดเชื้อมาเลเรียนับร้อยล้านคน เสียชีวิต 8 แสนคนต่อปี
(10 ปีคือ 8 ล้านคน) เป็นอีกตัวอย่างที่บอกว่าแท้จริงแล้วมีภัยจากเชื้อโรคอยู่เสมอ
ขึ้นกับว่าตระหนักหรือไม่ เราทุกคนอยู่ในโลกที่เป็นเช่นนี้ นี่คือสงครามโลกในยุคโลกาภิวัตน์ที่กำลังดำเนินไป
29 มีนาคม
2020
ชาญชัย
คุ้มปัญญา
(ตีพิมพ์ใน คอลัมน์ “สถานการณ์โลก”
ไทยโพสต์ ปีที่ 24 ฉบับที่ 8540 วันอาทิตย์ที่ 29 มีนาคม พ.ศ. 2563)
--------------------
บรรณานุกรม :
1. Amazon raises overtime pay for warehouse workers. (2020, March 22). Reuters. Retrieved
from
https://www.reuters.com/article/us-health-coronavirus-amazon-com-exclusi/amazon-raises-overtime-pay-for-warehouse-workers-idUSKBN2180Q1
2. Australia lab may have found Covid-19 cure. (2020, March 18). Asia Times.
Retrieved from https://asiatimes.com/2020/03/australia-lab-to-human-test-reputed-covid-19-cure/
3. Coronavirus
may hit 60-70% of German population, Merkel says. (2020,
March 11). Daily Sabah. Retrieved from
https://www.dailysabah.com/world/europe/coronavirus-may-hit-60-70-of-german-population-merkel-says
4. Government official: Coronavirus vaccine trial starts
Monday. (2020, March 16). AP.
Retrieved from https://apnews.com/8089a3d0ec8f9fde971bddd7b3aa2ba1
5. G7 leaders vow to do whatever necessary to overcome
coronavirus shock. (2020, March 17). Japan
Times. Retrieved from
https://www.japantimes.co.jp/news/2020/03/17/business/g7-coronavirus-shock/#.XnBEBnIzbZ5
6. IMF sees pandemic causing global recession in 2020,
recovery in 2021. (2020, March 23). The
Japan News. Retrieved from https://the-japan-news.com/news/article/0006443799
7. IMF, World Bank call for suspending debt payments by
poorest nations. (2020, March 26). The
Jakarta Post. Retrieved from
https://www.thejakartapost.com/news/2020/03/26/imf-world-bank-call-for-suspending-debt-payments-by-poorest-nations.html
8. One Iranian dies of coronavirus every 10 minutes, 50 get
infected every hour – health ministry. (2020, March 19). RT. Retrieved from
https://www.rt.com/news/483508-iran-coronavirus-deaths-infected/
9. One third of humanity under virus lockdown. (2020, March 25). AFP. Retrieved from
https://www.afp.com/en/news/3954/one-third-humanity-under-virus-lockdown-doc-1q57be13
10. Pompeo calls for united 'message' after reportedly
pushing G-7 members to call it 'Wuhan virus'. (2020, March
25). Fox News. Retrieved from
https://www.foxnews.com/politics/pompeo-united-message-pushing-g-7-call-it-wuhan-virus
11. Private, online and hi-tech: the coronavirus economy. (2020, March 22). AFP. Retrieved from
https://www.afp.com/en/news/3954/private-online-and-hi-tech-coronavirus-economy-doc-1q16yd1
12. Trump expresses support for Asian Americans after
repeatedly using term 'Chinese virus'. (2020, March 23). The Hill. Retrieved from
https://thehill.com/homenews/administration/489107-trump-expresses-support-for-asian-americans-after-repeatedly-using
13. Trump Weighs Easing Stay-at-Home Advice to Curb Economic
Rout. (2020, March 23). Bloomberg.
Retrieved from
https://www.bloomberg.com/news/articles/2020-03-23/trump-weighs-easing-stay-at-home-advice-to-curb-economic-rout
14. Up to 150 million Americans are expected to contract the
coronavirus, congressional doctor says. (2020, March 11). CNBC. Retrieved from
https://www.cnbc.com/2020/03/11/up-to-150-million-americans-are-expected-to-contract-the-coronavirus-congressional-doctor-says.html
15. World Health Organization declares the coronavirus
outbreak a global pandemic. (2020, March 11).
CNBC. Retrieved from
https://www.cnbc.com/2020/03/11/who-declares-the-coronavirus-outbreak-a-global-pandemic.html
16. Xi says solidarity, cooperation most powerful weapon
against public health crises. (2020, March 23). Xinhua. Retrieved from http://www.xinhuanet.com/english/2020-03/21/c_138902812.htm
-----------------------------
ที่มาภาพ : https://graphics.reuters.com/CHINA-HEALTH-MAP/0100B59S39E/index.html