ประเด็นโลก ประเด็นร้อน 22 – 28 ตุลาคม 2012

ข่าวดีจากซีเรีย ความพยายามหยุดยิงรอบใหม่

ขณะนี้สหประชาชาติกำลังพยายามพูดคุยกับหลายฝ่ายเพื่อนำสู่การหยุดยิงชั่วคราวในประเทศซีเรีย นายลักคาร์ บราฮิมี ผู้แทนสหประชาชาติพบรัฐมนตรีกระทรวงต่างประเทศซีเรีย นายวาลิด อัลเมาเล็ม เพื่อแก้ไขปัญหาความขัดแย้งซีเรีย เรียกร้องให้ทุกฝ่ายหยุดยิง (Reuters)

เบื้องต้นกำหนดให้หยุดยิงในช่วงเทศกาลเฉลิมฉลองอีดิลอัฎฮา ของมุสลิมในสัปดาห์หน้า (ปีนี้ตรงกับวันศุกร์ที่ 26 ตุลาคม) คาดว่าจะมีรายละเอียดเพิ่มเติมเรื่อยๆ

หลายประเทศแสดงท่าทีเห็นด้วยกับการหยุดยิงดังกล่าว เช่น ตุรกี อิหร่าน สหรัฐฯ

ส่วนรัฐบาลซีเรียต้องการคำมั่นว่าฝ่ายต่อต้านจะไม่ฉวยโอกาสเคลื่อนไหว

            ความพยายามเจรจาเพื่อให้ทุกฝ่ายหยุดยิงครั้งนี้ไม่ใช่ครั้งแรก ในสมัยเมื่อนายโคฟี่ อานันเป็นทูตพิเศษสหประชาชาติได้ความพยายามมาแล้ว แต่ติดเงื่อนไขของประธานาธิบดีบาชาร์ อัล อัสซาด เรียกร้องการรับประกันว่าฝ่ายต่อต้านทุกกลุ่มจะต้องหยุดยิงด้วย ในระหว่างการเจรจาก็ยังยิงกันไปมา ผลคือไม่เคยไม่มีการหยุดยิงตลอด 19 เดือนนับจากกระสุนนัดแรกลั่นออกมา

            จำนวนผู้บาดเจ็บล้มตายเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ล่าสุดตัวเลขผู้เสียชีวิตเกิน 3 หมื่นคนแล้ว เฉลี่ยตายวันละ 50 คน

            โอกาสหยุดยิงดังกล่าวนั้นริบหรี่ ปัญหาอยู่ที่ฝ่ายต่อต้านรัฐบาลมีหลายหลากกลุ่ม ไม่ใช่เฉพาะผู้เป็นพลเรือนชาวซีเรีย แต่ยังมีกลุ่มติดอาวุธต่างชาติหลายชาติหลายกลุ่มร่วมอยู่ด้วย ไม่นับรวมบรรดาประเทศผู้ให้การสนับสนุนทั้งแบบทางตรงทางลับ ดังนั้น หากจะให้ฝ่ายต่อต้านหยุดยิงย่อมหมายความว่าสหประชาชาติต้องสามารถขอความร่วมมือจากทุกกลุ่ม ทุกประเทศ

            ที่สำคัญคือรู้ว่าจะต้องคุยกับใครแต่ละกลุ่มที่หลากหลายนั้น ซึ่งแน่นอนว่าไม่ใช่เพียงผู้นำฝ่ายปฏิบัติการที่อยู่ในสนามรบ แต่เป็นประธานกลุ่ม ผู้นำประเทศ ฯลฯ

            ยกตัวอย่างง่ายๆ ว่า มีข่าวว่าในหมู่ฝ่ายต่อต้านรัฐบาลมีกลุ่มที่ใกล้ชิดกับพวกอัลกออิดะห์รวมอยู่ด้วย นั่นหมายความว่าอาจจะต้องได้รับการเห็นชอบจากหัวหน้ากลุ่มอัลกออิดะห์ที่อยู่เบื้องหลัง เกิดคำถามตัวโตๆ ว่าพวกอัลกออิดะห์จำต้องเชื่อฟังสหประชาชาติ หรือต้องยอมให้กับสหรัฐฯ

            ดังนั้น เมื่อพิจารณารายละเอียดจะพบว่าเงื่อนไขการหยุดยิงชั่วคราวที่ปธน.อัสซาดขอคำมั่นว่าฝ่ายต่อต้านทุกกลุ่มต้องหยุดยิงด้วยจึงไม่ใช่เรื่องง่ายเลย แต่ละกลุ่มแต่ละประเทศต่างมีอุดมการณ์ มีเป้าหมายเฉพาะของตน (นอกเหนือจากโค่นล้มระบอบอัสซาด)

            ในมุมกลับกัน ถ้าทำสำเร็จเท่ากับว่าสหประชาชาติสามารถเข้าถึงผู้นำผู้มีสิทธิตัดสินใจของทุกกลุ่มทุกประเทศ และมีอิทธิพลหรือสามารถโน้มน้าวใจอย่างน้อยชั่วขณะหนึ่ง

            หากงานนี้สำเร็จจะถูกจารึกไว้ในประวัติศาสตร์ของสหประชาชาติ

            หวังว่าจะได้ข่าวดีในวันศุกร์นี้เมื่อเสียงปืนสงบ เพราะจะเป็นจุดเริ่มต้นสู่สันติภาพอันถาวรของประเทศซีเรีย

21 ตุลาคม 2012

ชาญชัย คุ้มปัญญา

-------------------